diff runtime/tutor/tutor.pl @ 24:8ff7fd162d3c v7.0016

updated for version 7.0016
author vimboss
date Mon, 13 Sep 2004 20:26:32 +0000
parents 3fc0f57ecb91
children 23f82b5d2814
line wrap: on
line diff
--- a/runtime/tutor/tutor.pl
+++ b/runtime/tutor/tutor.pl
@@ -1,5 +1,5 @@
 ===============================================================================
-=    W i t a j   w   t u t o r i a l u   V I M - a      -    Wersja  1.5.     =
+=    W i t a j   w   t u t o r i a l u   V I M - a      -    Wersja  1.7.     =
 ===============================================================================
 
      Vim to potężny edytor, który posiada wiele poleceń, zbyt dużo by
@@ -8,10 +8,12 @@
      używać Vim-a jako edytora ogólnego przeznaczenia.
 
      Czas potrzebny na ukończenie tutoriala to 25 do 30 minut i zależy
-     od tego jak wiele czasu spędzisz na eksperymentowaniu.  Polecenia
-     wykonywane w czasie lekcji zmodyfikują tekst. Zrób wcześniej kopię
-     tego pliku do ćwiczeń (jeśli zacząłeś komendą "vimtutor" to już
-     pracujesz na kopii).
+     od tego jak wiele czasu spędzisz na eksperymentowaniu.  
+	 
+	 UWAGA:
+	 Polecenia wykonywane w czasie lekcji zmodyfikują tekst. Zrób
+	 wcześniej kopię tego pliku do ćwiczeń (jeśli zacząłeś komendą
+	 "vimtutor" to już pracujesz na kopii).
 
      Ważne jest, byś pamiętał, że przewodnik ten został zaprojektowany do
      nauki poprzez ćwiczenia. To oznacza, że musisz wykonywać polecenia
@@ -22,7 +24,7 @@
      tak długo dopóki Lekcja 1.1. nie wypełni całkowicie ekranu.
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		      Lekcja 1.1.: PORUSZANIE SIĘ KURSOREM
+		  Lekcja 1.1.: PORUSZANIE SIĘ KURSOREM
 
        ** By wykonać ruch kursorem, wciśnij h, j, k, l jak pokazano. **
 
@@ -34,7 +36,7 @@
   1. Poruszaj kursorem dopóki nie będziesz pewien, że pamiętasz polecenia.
 
   2. Trzymaj  j  tak długo aż będzie się powtarzał.
----> Teraz wiesz jak dojść do następnej lekcji.
+     Teraz wiesz jak dojść do następnej lekcji.
 
   3. Używając strzałki w dół przejdź do następnej lekcji.
 
@@ -43,35 +45,35 @@ Uwaga: Jeśli nie jesteś pewien czegoś co wpisałeś, wciśnij <ESC> by wrócić do
 
 Uwaga: Klawisze kursora także powinny działać, ale używając  hjkl  będziesz
        w stanie poruszać się o wiele szybciej jak się tylko przyzwyczaisz.
+	   Naprawdę!
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		 Lekcja 1.2.: WCHODZENIE I WYCHODZENIE Z VIM-a
+		    Lekcja 1.2.: WYCHODZENIE Z VIM-a
 
  !! UWAGA: Przed wykonaniem jakiegokolwiek polecenia przeczytaj całą lekcję.!!
 
   1. Wciśnij <ESC> (aby upewnić się, że jesteś w trybie Normal).
   2. Wpisz:			:q!<ENTER>.
-
----> To spowoduje wyjście z edytora BEZ zapamiętywania zmian jakie
+     To spowoduje wyjście z edytora PORZUCAJĄC wszelkie zmiany jakie
      zdążyłeś zrobić. Jeśli chcesz zapamiętać zmiany i wyjść
      wpisz:			:wq<ENTER>
 
   3. Kiedy widzisz znak zachęty powłoki wpisz komendę, żeby wrócić
-     do tutoriala.
-     Powinienieś wpisać:	vimtutor<ENTER>
-     Normalnie użyłbyś:		vim tutor<ENTER>
-
----> 'vim' oznacza edytor vim, 'tutor' jest plikem, który chciałbyś
-     edytować.
+     do tutoriala. Czyli:	vimtutor<ENTER>
 
   4. Jeśli chcesz zapamiętać polecenia, wykonaj kroki 1. do 3. aby
-     wyjść i wrócić do edytora. Potem przenieś się do Lekcji 1.3.
+     wyjść i wrócić do edytora.
+
+UWAGA: :q!<ENTER> porzuca wszelkie zmiany jakie zrobiłeś. W następnych
+lekcjach dowiesz się jak je zapamiętywać.
+
+  5. Przenieś kursor do lekcji 1.3.
+
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		    Lekcja 1.3.: EDYCJA TEKSTU - KASOWANIE
+		 Lekcja 1.3.: EDYCJA TEKSTU - KASOWANIE
 
-
-	** W trybie Normal wciśnij x aby usunąć znak pod kursorem. **
+	    ** Wciśnij  x  aby usunąć znak pod kursorem. **
 
   1. Przenieś kursor do linii poniżej oznaczonej --->.
 
@@ -90,11 +92,12 @@ UWAGA: Ucz się przez ćwiczenie, nie wkuwanie.
 
 
 
+
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-	       Lekcja 1.4.: EDYCJA TEKSTU - INSERT (wprowadzanie)
+	   Lekcja 1.4.: EDYCJA TEKSTU - INSERT (wprowadzanie)
 
 
-	      ** W trybie Normal wciśnij  i  aby wstawić tekst. **
+		  ** Wciśnij  i  aby wstawić tekst. **
 
   1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
 
@@ -114,33 +117,79 @@ UWAGA: Ucz się przez ćwiczenie, nie wkuwanie.
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+	   Lekcja 1.5.: EDYCJA TEKSTU - APPENDING (dodawanie)
+
+
+		   ** Wciśnij  A  by dodać tekst. **
+
+  1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
+     Nie ma znaczenia, który to będzie znak.
+
+  2. Wciśnij  A  i wpisz odpowiednie dodatki.
+
+  3. Kiedy tekst został dodany, wciśnij <ESC> i wróć do trybu Normalnego.
+
+  4. Przenieś kursor do drugiej linii oznaczonej ---> i powtórz kroki 2 i 3
+     aby poprawić zdanie.
+
+---> Brakuje tu tro
+     Brakuje tu trochę tekstu.
+---> Tu też trochę bra
+     Tu też trochę brakuje.
+
+  5. Kiedy już utrwaliłeś ćwiczenie przejdź do lekcji 1.6.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			  Lekcja 1.6.: EDYCJA PLIKU
+
+
+		  ** Użyj  :wq  aby zapisać plik i wyjść. **
+
+   !! UWAGA: zanim wykonasz jakiekolwiek polecenia przeczyaj całą lekcję !!
+
+  1. Zakończ tutorial tak jak w lekcji 1.2.:  :q!
+
+  2. W powłoce wydaj polecenie:  vim tutor<ENTER>
+     "vim" jest poleceniem uruchamiającym edytor Vimm. 'tutor' to nazwa pliku
+     jaki chcesz edytować. Użyj pliku jaki może zostać zmieniony.
+
+  3. Dodaj i usuń tekst tak jak się nauczyłeś w poprzednich lekcjach.
+
+  4. Zapisz plik ze zmianami w opuść Vima:  :wq<ENTER>
+
+  5. Uruchom ponownie vimtutor i przejdź do podsumowania lekcji.
+
+  6. Po przeczytaniu wszystkich kroków i zrozumieniu ich: wykonaj je.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			     LEKCJA 1. PODSUMOWANIE
 
   1. Poruszasz kursorem używając "strzałek" i klawiszy  hjkl .
        h (w lewo)	 j (w dół)	 k (do góry)		l (w prawo)
 
-  2. By wejść do Vim-a (od znaku zachęty) wpisz:
+  2. By wejść do Vim-a (z powłoki) wpisz:
 			    vim NAZWA_PLIKU<ENTER>
 
   3. By wyjść z Vim-a wpisz:
 			    <ESC> :q!<ENTER>  by usunąc wszystkie zmiany.
 	     LUB:	    <ESC> :wq<ENTER>  by zmiany zachować.
 
-  4. By usunąć znak pod kursorem w trybie Normal:  x
+  4. By usunąć znak pod kursorem wciśnij:  x
 
-  5. By wstawić tekst przed kursorem w trybie Normal:
-			    i	  type in text	      <ESC>
+  5. By wstawić tekst przed kursorem lub dodać:
+	i         wpisz tekst      <ESC> wstawi przed kursorem
+	A         wpisz tekst      <ESC> doda na końcu linii
 
 UWAGA: Wciśnięcie <ESC> przeniesie Cię z powrotem do trybu Normal
 lub odwoła niechciane lub częściowo wprowadzone polecenia.
 
 Teraz możemy kontynuować i przejść do Lekcji 2.
-
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		  Lekcja 2.1.: POLECENIE DELETE (usuwanie)
 
 
-	       ** Wpisz  dw  by usunąc tekst do końca wyrazu. **
+		      ** Wpisz  dw  by usunąc wyraz. **
 
   1. Wciśnij  <ESC>  by upewnić się, że jesteś w trybie Normal.
 
@@ -150,9 +199,9 @@ Teraz możemy kontynuować i przejść do Lekcji 2.
 
   4. Wpisz   dw   by usunąc wyraz.
 
-  UWAGA: Litery  dw  będą się pojawiać na dole ekranu w miarę
-	 wpisywania.  Jeśli wpisałeś coś źle wciśnij <ESC> i zacznij od
-	 początku.
+  UWAGA: Litera  d  pojawi się na dole ekranu. Vim czeka na wpisanie  w . 
+	 Jeśli zobaczysz inny znak wpisałeś coś źle, wciśnij <ESC> i zacznij
+	 od początku.
 
 ---> Jest tu parę papier wyrazów, które kamień nie należą do nożyce tego zdania.
 
@@ -183,53 +232,99 @@ Teraz możemy kontynuować i przejść do Lekcji 2.
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		     Lekcja 2.3.: O POLECENIACH I OBIEKTACH
+		     Lekcja 2.3.: O OPERATORACH I RUCHACH
 
 
-  Format dla polecenia usuwającego  d  jest taki:
+  Wiele poleceń zmieniających tekst są złożone z operatora i ruchu.
+  Format dla polecenia usuwającego z operatorem  d  jest taki:
 
-	    [liczba]  d  obiekt      LUB      d  [liczba]  obiekt
+	    d  ruch
 
   Gdzie:
-   liczba - ile razy polecenie ma być wykonane (opcjonalne, domyślna=1).
-   d      - polecenie usuwające.
-   obiekt - na czym polecenie będzie wykonywane (lista poniżej).
+   d      - operator usuwania.
+   ruch   - na czym polecenie będzie wykonywane (lista poniżej).
+
+  Krótka lista ruchów:
+    w - do początku następnego wyrazu WYŁĄCZAJĄC pierwszy znak.
+    e - do końca bieżącego wyrazu, WŁĄCZAJĄC ostatni znak.
+    $ - do końca linii, WŁĄCZAJĄC ostatni znak.
+
+W ten sposób wpisanie  de  usunie znaki od kursora do końca wyrazu.
+
+UWAGA: Wpisanie tylko ruchu w trybie Normal bez operatora przeniesie kursor
+       tak jak to określono.
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		    Lekcja 2.4.: UŻYCIE MNOŻNIKA DLA RUCHU
+
 
-  Krótka lista obiektów:
-    w - od kursora do końca wyrazu włączając spację.
-    e - od kursora do końca wyrazu NIE włączając spacji.
-    $ - od kursora do końca linii.
+   ** Wpisanie liczby przed ruchem powtarza ruch odpowiednią ilość razy. **
+
+  1. Przenieś kursor na początek linii poniżej zaznaczonej --->.
+
+  2. Wpisz  2w  aby przenieść kursor o dwa wyrazy do przodu.
+
+  3. Wpisz  3e  aby przenieść kursor do końca trzeciego wyrazu w przód.
 
-UWAGA: Dla ciekawskich, wybieranie obiektu w trybie Normal bez polecania
-       polecenia przeniesie kursor tak jak opisano w liście obiektów.
+  4. Wpisz  0  (zero) aby przenieść kursor do początku linii.
+
+  5. Powtórz kroki 2. i 3. z innymi liczbami.
+
+
+ ---> To jest zwykły wiersz z wyrazami po których możesz się poruszać.
+
+  6. Przejdź do lekcji 2.5.
 
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		   Lekcja 2.4.: WYJĄTEK DO 'POLECENIE-OBIEKT'
+		Lekcja 2.5.: UŻYCIE MNOŻNIKA BY WIĘCEJ USUNĄĆ
 
 
-		    ** Wpisz  dd   by usunąc całą linię. **
+    ** Wpisanie liczby z operatorem powtarza go odpowiednią ilość razy. **
+
+  W wyżej wspomnianej kombinacji operatora usuwania i ruchu podaj mnożnik
+  przed ruchem by więcej usunąć:
+	d  liczba  ruch
+
+  1. Przenieś kursor do pierwszego wyrazu KAPITALIKAMI w linii zaznaczonej --->.
+
+  2. Wpisz  2dw  aby usunąć dwa wyrazy KAPITALIKAMI.
+
+  3. Powtarzaj kroki 1. i 2. z innymi mnożnikami aby usunąć kolejne wyrazy
+     KAPITALIKAMI jednym poleceniem
 
-  Z powodu częstości usuwania całych linii, projektanci Vim-a zdecydowali, że
-  będzie łatwiej wpisać dwa razy pod rząd d aby usunąć linię.
+---> ta ASD WE linia QWE ASDF ZXCV FG wyrazów została ERT FGH CF oczyszczona.
+
+UWAGA:  Mnożnik pomiędzy operatorem  d  i ruchem działa podobnie do ruchu bez
+        operatora.
+
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		      Lekcja 2.6.: OPEROWANIE NA LINIACH
+
+
+		   ** Wpisz  dd  aby usunąć całą linię. **
+
+  Z powodu częstości usuwania całych linii, projektanci VI zdecydowali, że
+  będzie łatwiej wpisać dwa razy  d  aby usunąć linię.
 
   1. Przenieś kursor do zdania poniżej.
   2. Wpisz  dd  aby usunąc wiersz.
   3. Teraz przenieś się do czwartego wiersza.
-  4. Wpisz  2dd  (pamiętaj  liczba-polecenie-obiekt) aby usunąc dwia wiersze.
+  4. Wpisz  2dd  aby usunąc dwia wiersze.
 
-      1)  Róże są czerwone,
-      2)  Błoto jest fajne,
-      3)  Fiołki są niebieskie,
-      4)  Mam samochód,
-      5)  Zegar podaje czas,
-      6)  Cukier jest słodki,
-      7)  I ty też.
+--->  1)  Róże są czerwone,
+--->  2)  Błoto jest fajne,
+--->  3)  Fiołki są niebieskie,
+--->  4)  Mam samochód,
+--->  5)  Zegar podaje czas,
+--->  6)  Cukier jest słodki,
+--->  7)  I ty też.
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		      Lekcja 2.5.: POLECENIE UNDO (cofnij)
+		      Lekcja 2.7.: POLECENIE UNDO (cofnij)
 
 
 	  ** Wciśnij  u  aby cofnąć skutki ostatniego polecenia.
@@ -254,62 +349,62 @@ UWAGA: Dla ciekawskich, wybieranie obiek
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			     LEKCJA 2. PODSUMOWANIE
 
-  1. By usunąć znaki od kursora do końca wyrazu wpisz:   dw
 
+  1. By usunąć znaki od kursora do następnego wyrazu wpisz:   dw
   2. By usunąć znaki od kursora do końca linii wpisz:    d$
-
   3. By usunąć całą linię:    dd
-
-  4. Format polecenia w trybie Normal:
-
-    [liczba]  polecenie  obiekt      LUB      polecenie  [liczba]  obiekt
-
-  Gdzie:
-   liczba    - ile razy polecenie ma być wykonane
-   polecenie - to co trzeba zrobić (np.  d  dla usuwania)
-   obiekt    - na czym polecenie będzie wykonywane, takie jak  w  (wyraz),
+  4. By powtórzyć ruch poprzedź go liczbą:    2w
+  5. Format polecenia zmiany to:
+                operator  [liczba]  ruch
+  gdzie:
+   operator  - to co trzeba zrobić (np.  d  dla usuwania)
+   [liczba]  - opcjonalne, ile razy powtórzyć ruch
+   ruch      - przenosi nad tekstem do operowania, takim jak  w (wyraz), 
 	       $  (do końca linii), etc.
 
-  5. By cofnąć poprzednie polecenie, wpisz:	  u (małe u)
+  6. By przejść do początku linii użyj zera:  0
+  7. By cofnąć poprzednie polecenie, wpisz:	  u (małe u)
      By cofnąć wszystkie zmiany w linii wpisz:	  U (wielkie U)
      By cofnąć cofnięcia wpisz:			  CTRL-R
 
+
+
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			 Lekcja 3.1.: POLECENIE PUT (wstaw)
 
 
-	  ** Wpisz  p  by wstawić ostatnie usunięcia po kursorze. **
+	  ** Wpisz  p  by wstawić ostatnie usunięcia za kursorem. **
 
-  1. Przenieś kursor do pierwszej linii w zestawie poniżej.
+  1. Przenieś kursor do pierwszej linii ---> poniżej.
 
-  2. Wpisz  dd  aby usunąć linię i przechować ją w buforze Vim-a.
+  2. Wpisz  dd  aby usunąć linię i przechować ją w rejestrze Vim-a.
 
-  3. Przenieś kursor do linii POWYŻEJ tej gdzie usunięta linia powinna
+  3. Przenieś kursor do linii c), POWYŻEJ tej gdzie usunięta linia powinna
      się znajdować.
 
-  4. W trybie Normal, wciśnij  p  by wstawić linię.
+  4. Wciśnij  p  by wstawić linię poniżej kursora.
 
   5. Powtaj kroki 2. do 4. aż znajdą się w odpowiednim porządku.
 
-     d) Jak dwa aniołki.
-     b) Na dole fiołki,
-     c) A my się kochamy,
-     a) Na górze róże,
+---> d) Jak dwa aniołki.
+---> b) Na dole fiołki,
+---> c) A my się kochamy,
+---> a) Na górze róże,
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		    Lekcja 3.2.: POLECENIE REPLACE (zastąp)
 
 
-       ** Wpisz  r  a następnie znak by zastąpić znak pod kursorem. **
+	   ** Wpisz  rx  aby zastąpić znak pod kursorem na  x . **
 
   1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
 
   2. Ustaw kursor na pierwszym błędzie.
 
-  3. Wpisz  r  a potem znak jaki powinien zastąpić błędny.
+  3. Wpisz  r  a potem znak jaki powinien go zastąpić.
 
-  4. Powtarzaj kroki 2. i 3. dopóki pierwsza linia nie będzie poprawna.
+  4. Powtarzaj kroki 2. i 3. dopóki pierwsza linia nie będzie taka jak druga.
 
 --->  Kjedy ten wiersz bił wstókiwany ktoś wciznął perę złych klawirzy!
 --->  Kiedy ten wiersz był wstukiwany ktoś wcisnął parę złych klawiszy!
@@ -321,18 +416,17 @@ UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwicząc, a nie pamięciowo.
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		     Lekcja 3.3.: POLECENIE CHANGE (zmień)
+		     Lekcja 3.3.: OPERATOR CHANGE (zmień)
 
-     ** By zmienić całe słowo lub jego część wpisz  cw  (change word). **
+		 ** By zmienić do końca wyrazu wpisz  ce . **
 
   1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
 
   2. Umieść kursor na  u  w lunos.
 
-  3. Wpisz  cw  i popraw wyraz (w tym wypadku wstaw 'inia').
+  3. Wpisz  ce  i popraw wyraz (w tym wypadku wstaw  inia ).
 
-  4. Wciśnij <ESC> i przejdź do następnego błędu (pierwszy znak, który ma
-     ulec zmianie).
+  4. Wciśnij <ESC> i przejdź do następnej planowanej zmiany.
 
   5. Powtarzaj kroki 3. i 4. dopóki pierwsze zdanie nie będzie takie same
      jak drugie.
@@ -340,20 +434,21 @@ UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwicząc, a nie pamięciowo.
 ---> Ta lunos ma pire słów, które tżina zbnic użifajonc pcmazu zmień.
 ---> Ta linia ma parę słów, które trzeba zmienić używając polecenia zmień.
 
-  Zauważ, że  cw  nie tylko zamienia wyraz, ale także zmienia tryb na
+  Zauważ, że  ce  nie tylko zamienia wyraz, ale także zmienia tryb na
   Insert (wprowadzanie).
 
+
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		      Lekcja 3.4.: WIĘCEJ ZMIAN UŻYWAJĄC c
 
 
-       ** Polecenie change używa takich samych obiektów jak delete. **
+	** Polecenie change używa takich samych ruchów jak delete. **
 
-  1. Polecenie change działa tak samo jak delete. Format wygląda tak:
+  1. Operator change działa tak samo jak delete. Format wygląda tak:
 
-	    [liczba]  c  obiekt      LUB      c  [liczba]  obiekt
+	    c   [liczba]   ruch
 
-  2. Obiekty są także takie same, np.:  w  (wyraz),  $  (koniec linii), etc.
+  2. Ruchy są także takie same, np.:  w  (wyraz),  $  (koniec linii), etc.
 
   3. Przenieś się do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
 
@@ -364,7 +459,7 @@ UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwicząc, a nie pamięciowo.
 ---> Koniec tego wiersza musi być poprawiony aby wyglądal tak jak drugi.
 ---> Koniec tego wiersza musi być poprawiony używając polecenia  c$ .
 
-
+UWAGA:  Możesz używać <BS> aby poprawiać błędy w czasie pisania.
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			     LEKCJA 3. PODSUMOWANIE
@@ -377,41 +472,41 @@ UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwicząc, a nie pamięciowo.
   2. By zamienić znak pod kursorem wciśnij  r  a potem znak, który ma zastąpić
      oryginalny.
 
-  3. Polecenie change pozwala Ci na zastąpienie wyszczególnionego obiektu
-     od kursora do końca obiektu. Np. wpisz  cw  aby zamienić tekst od
-     kursora do końca wyrazu,  c$  aby zmienić tekst do końca linii.
+  3. Operator change pozwala Ci na zastąpienie od kursora do miejsca gdzie
+     zabrałby cię ruch. Np. wpisz  ce  aby zamienić tekst od kursora do końca
+     wyrazu,  c$  aby zmienić tekst do końca linii.
 
   4. Format do polecenia change (zmień):
 
-	    [liczba]  c  obiekt      LUB      c  [liczba]  obiekt
+	c   [liczba]   obiekt
 
      Teraz przejdź do następnej lekcji.
 
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		   Lekcja 4.1.: LOKALIZACJA ORAZ STATUS PLIKU
+	       Lekcja 4.1.: POŁOŻENIE KURSORA ORAZ STATUS PLIKU
 
        ** Naciśnij CTRL-G aby zobaczyć swoje położenie w pliku i status
-	  pliku. Naciśnij SHIFT-G aby przejść do linii w pliku. **
+	  pliku. Naciśnij  G  aby przejść do linii w pliku. **
 
   UWAGA: Przeczytaj całą lekcję zanim wykonasz jakieś polecenia!!!
 
-  1. Przytrzymaj klawisz CTRL i wciśnij  g . Na dole strony pojawi się pasek
-     statusu z nazwą pliku i numerem linii, w której jesteś. Zapamiętaj numer
-     linii dla potrzeb kroku 3.
+  1. Przytrzymaj klawisz CTRL i wciśnij  g . Używamy notacji CTRL-G. 
+     Na dole strony pojawi się pasek statusu z nazwą pliku i pozycją w pliku.
+     Zapamiętaj numer linii dla potrzeb kroku 3.
 
-  2. Wciśnij SHIFT-G aby przejść na koniec pliku.
+UWAGA: Możesz też zobaczyć pozycję kursora w prawym, dolnym rogu ekranu.
+       Dzieje się tak kiedy ustawiona jest opcja 'ruler' (wyjaśnione w lekcji 6.).
 
-  3. Wpisz numer linii, w której byłeś a potem SHIFT-G.  To przeniesie Cię
-     z powrotem do linii, w której byłeś kiedy wcisnąłeś CTRL-G (kiedy
-     wpisujesz numery NIE pojawiają się one na ekranie).
+  2. Wciśnij G aby przejść na koniec pliku.
+     Wciśnij  gg  aby przejść do początku pliku.
+
+  3. Wpisz numer linii, w której byłeś a potem  G . To przeniesie cię
+     z powrotem do linii, w której byłeś kiedy wcisnąłeś CTRL-G.
 
   4. Jeśli czujesz się wystarczająco pewnie, wykonaj kroki 1-3.
 
-
-
-
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			 Lekcja 4.2.: POLECENIE SZUKAJ
 
@@ -424,16 +519,16 @@ UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwicząc, a nie pamięciowo.
   2. Teraz wpisz  błond<ENTER> .  To jest słowo, którego chcesz szukać.
 
   3. By szukać tej samej frazy ponownie, po prostu wciśnij  n .
-     Aby szukać tej frazy w przeciwnym, kierunku wciśnij SHIFT-N.
+     Aby szukać tej frazy w przeciwnym, kierunku wciśnij  N .
 
   4. Jeśli chcesz szukać frazy do tyłu, użyj polecenia  ?  zamiast  / .
 
----> Kiedy polecenie 'szukaj' osiągnie koniec pliku, przeszukiwanie
-     zacznie się od początku pliku.
+  5. Aby wrócić gdzie byłeś wciśnij  CTRL-O. Powtarzaj by wrócić dalej. CTRL-I
+     idzie do przodu.
 
-  'błond' to nie jest metoda by przeliterować błąd; 'błond' to błąd.
-
-
+UWAGA:  'błond' to nie jest metoda by przeliterować błąd; 'błond' to błąd.
+UWAGA:  Kiedy szukanie osiągnie koniec pliku będzie kontynuowało od początku
+o ile opcja 'wrapscan' nie została przestawiona.
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		Lekcja 4.3.: W POSZUKIWANIU PARUJĄCYCH NAWIASÓW
@@ -449,6 +544,8 @@ UWAGA: Pamiętaj by uczyć się ćwicząc, a nie pamięciowo.
 
   4. Wciśnij  %  aby przenieść kursor z powrotem do parującego nawiasu.
 
+  5. Przenieś kursor do innego (,),[,],{ lub } i zobacz co robi  % .
+
 ---> To ( jest linia testowa z (, [, ] i {, } . ))
 
 UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
@@ -456,10 +553,8 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
 
 
 
-
-
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		  Lekcja 4.4.: INNA METODA POPRAWIANIA BŁĘDÓW
+		  Lekcja 4.4.: POLECENIE SUBSTITUTE (zamiana)
 
 
 	 ** Wpisz  :s/stary/nowy/g  aby zamienić 'stary' na 'nowy'. **
@@ -469,30 +564,32 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
   2. Wpisz  :s/czaas/czas<ENTER> .  Zauważ, że to polecenie zmienia
      tylko pierwsze wystąpienie 'czaas' w linii.
 
-  3. Teraz wpisz  :s/czaas/czas/g  oznacza zamianę (substytucję)
-     globalnie w całej linii.  Zmienia wszystkie wystąpienia w linii.
+  3. Teraz wpisz  :s/czaas/czas/g  . Dodane  g  oznacza zamianę (substytucję)
+     globalnie w całej linii.  Zmienia wszystkie wystąpienia 'czaas' w linii.
 
 ---> Najlepszy czaas na zobaczenie najładniejszych kwiatów to czaas wiosny.
 
   4. Aby zmienić wszystkie wystąpienia łańcucha znaków pomiędzy dwoma liniami,
-     wpisz: :#,#s/stare/nowe/g gdzie #,# są numerami dwóch linii.
-     Wpisz  :%s/stare/nowe/g   by zmienić wszystkie wystąpienia w całym pliku.
-
-
-
+     wpisz: :#,#s/stare/nowe/g gdzie #,# są numerami linii ograniczających
+                               region gdzie ma nastąpić zamiana.
+     wpisz  :%s/stare/nowe/g   by zmienić wszystkie wystąpienia w całym pliku.
+     wpisz  :%s/stare/nowe/gc  by zmienić wszystkie wystąpienia w całym
+                               pliku, prosząc o potwierdzenie za każdym razem
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			     LEKCJA 4. PODSUMOWANIE
 
-
-  1. CTRL-G  pokaże Twoją pozycję w pliku i status pliku.  SHIFT-G przenosi
-     Cię do końca pliku.  SHIFT-G poprzedzony liczbą przenosi Cię do linii
-     o tym numerze.
+  1. CTRL-G   pokaże Twoją pozycję w pliku i status pliku.  SHIFT-G przenosi
+	      cię do końca pliku.
+     G        przenosi do końca pliku.
+     liczba G przenosi do linii [liczba].
+     gg       przenosi do pierwszej linii.
 
   2. Wpisanie  /  a następnie łańcucha znaków szuka łańcucha DO PRZODU.
      Wpisanie  ?  a następnie łańcucha znaków szuka łańcucha DO TYŁU.
      Po wyszukiwaniu wciśnij  n  by znaleźć następne wystąpienie szukanej
-     frazy tym samym kierunku lub Shift-N by szukać w kierunku przeciwnym.
+     frazy tym samym kierunku lub  N  by szukać w kierunku przeciwnym.
+     CTRL-O przenosi do starszych pozycji, CTRL-I do nowszych.
 
   3. Wpisanie  %  gdy kursor znajduje się na (,),[,],{, lub } lokalizuje
      parujący znak.
@@ -502,8 +599,6 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
      By zamienić frazy pomiędzy dwoma liniami # wpisz      :#,#s/stary/nowy/g
      By zamienić wszystkie wystąpienia w pliku wpisz       :%s/stary/nowy/g
      By Vim prosił Cię o potwierdzienie dodaj 'c'	   :%s/stary/nowy/gc
-
-
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		 Lekcja 5.1.: JAK WYKONAĆ POLECENIA ZEWNĘTRZNE
 
@@ -520,9 +615,9 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
      pokaże spis plików w Twoim katalogu, tak jakbyś był przy znaku zachęty
      powłoki. Możesz też użyć  :!dir  jeśli  ls  nie działa.
 
----> Uwaga:  W ten sposób można wykonać wszystkie polecenia powłoki.
----> Uwaga:  Wszystkie polecenia  :  muszą być zakończone <ENTER>.
-
+Uwaga:  W ten sposób można wykonać wszystkie polecenia powłoki.
+Uwaga:  Wszystkie polecenia  :  muszą być zakończone <ENTER>.
+        Od tego momentu nie zawsze będziemy o tym wspominać.
 
 
 
@@ -531,7 +626,7 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
 		    Lekcja 5.2.: WIĘCEJ O ZAPISYWANIU PLIKÓW
 
 
-	    ** By zachować zmiany w pliku wpisz :w NAZWA_PLIKU . **
+	   ** By zachować zmiany w tekści wpisz :w NAZWA_PLIKU . **
 
   1. Wpisz  :!dir  lub  :!ls  by zobaczyć spis plików w katalogu.
      Już wiesz, że musisz wcisnąć <ENTER> po tym.
@@ -541,37 +636,37 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
   3. Teraz wpisz:   :w TEST   (gdzie TEST jest nazwą pliku jaką wybrałeś.)
 
   4. To polecenie zapamięta cały plik (Vim Tutor) pod nazwą TEST.
-     By to sprawdzić wpisz  :!dir , żeby znowu zobaczyć listę plików.
+     By to sprawdzić wpisz  :!dir  lub  :!ls , żeby znowu zobaczyć listę plików.
 
----> Zauważ, że gdybyś teraz wyszedł z Vim-a, a następnie wszedł ponownie
-     komendą  vim TEST , plik byłby dokładną kopią tutoriala kiedy go
-     zapisywałeś.
+Uwaga: Zauważ, że gdybyś teraz wyszedł z Vim-a, a następnie wszedł ponownie
+       komendą  vim TEST , plik byłby dokładną kopią tutoriala kiedy go
+       zapisywałeś.
 
   5. Teraz usuń plik wpisując:		   :!rm TEST
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		Lekcja 5.3.: SELEKTYWNE POLECENIE WRITE (zapisz)
+		    Lekcja 5.3.: WYBRANIE TEKSTU DO ZAPISU
 
 
-	    ** By zachować część pliku wpisz  :#,# w NAZWA_PLIKU **
+	  ** By zachować część pliku wpisz  v ruch :w NAZWA_PLIKU **
+
+  1. Przenieś kursor do tego wiersza.
 
-  1. Jeszcze raz wpisz  :!dir  lub  :!ls  by uzyskać listę plików
-     w katalogu i wybierz odpowiednią nazwę taką jak TEST.
+  2. Wciśnij  v  i przenieś kursor do punktu 5. Zauważ, że tekst został
+     podświetlony.
 
-  2. Przenieś kursor na góre tej strony i wciśnij CTRL-G by uzyskać
-     numer linii. ZAPAMIĘTAJ TĘ LICZBĘ!
+  3. Wciśnij znak  : . Na dole ekranu pojawi się  :'<,'> .
 
-  3. Teraz przenieś się na dół strony i wpisz  CTRL-G znowu.  ZAPAMIĘTAJ
-     NUMER TAKŻE TEJ LINII!
+  4. Wpisz  w TEST , gdzie TEST to nazwa pliku, który jeszcze nie istnieje.
+     Upewnij się, że widzisz  :'<,'>w TEST zanim wciśniesz Enter.
 
-  4. By zachować JEDYNIE część pliku wpisz  :#,# w TEST   gdzie  #,# to
-     dwie liczby jakie zapamiętałeś (góra, dół ekranu), a TEST to nazwa
-     Twojego pliku.
+  5. Vim zapisze wybrane linie do pliku TEST. Użyj  :!dir  lub  :!ls , żeby to
+     zobaczyć. Jeszcze go nie usuwaj! Użyjemy go w następnej lekcji.
 
-  5. Ponownie sprawdź czy ten plik tam jest ( :!dir ), ale NIE usuwaj go.
-
-
+UWAGA: Wciśnięcie  v  zaczyna tryb Wizualny. Możesz poruszać kursorem by
+       zmienić rozmiary zaznaczenia. Możesz też użyć operatora by zrobić coś
+       z tekstem. Na przykład  d  usuwa tekst.
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		   Lekcja 5.4.: WSTAWIANIE I ŁĄCZENIE PLIKÓW
@@ -579,21 +674,21 @@ UWAGA: Ta funkcja jest bardzo użyteczna w debuggowaniu programu
 
 	    ** By wstawić zawartość pliku wpisz   :r NAZWA_PLIKU **
 
-  1. Wpisz  :!dir  by się upewnić, ze Twój plik TEST został poprawnie
-     zapamiętany.
+  1. Umieść kursor tuż powyżej tej linii.
 
-  2. Umieść kursor na górze strony.
-
-UWAGA: Po wykonaniu kroku 3. ponownie zobaczysz Lekcję 5.3. Potem przejdź
+UWAGA: Po wykonaniu kroku 2. zobaczysz tekst z Lekcji 5.3. Potem przejdź
        do DOŁU by zobaczyć ponownie tę lekcję.
 
-  3. Teraz wczytaj plik TEST używając polecenia  :r TEST , gdzie TEST
+  2. Teraz wczytaj plik TEST używając polecenia  :r TEST , gdzie TEST
      jest nazwą pliku.
+     Wczytany plik jest umieszczony poniżej linii z kursorem.
 
-UWAGA: Plik, który wczytujesz jest wstawiany tam gdzie był kursor.
+  3. By sprawdzić czy plik został wczytany cofnij kursor i zobacz, że
+     teraz są dwie kopie Lekcji 5.3., oryginał i kopia z pliku.
 
-  4. By sprawdzić czy plik został wczytany cofnij kursor i zobacz, że
-     teraz są dwie kopie Lekcji 5.3., oryginał i kopia z pliku.
+UWAGA: Możesz też wczytać wyjście zewnętrznego polecenia. Na przykład
+       :r !ls  wczytuje wyjście polecenia ls i umieszcza je pod kursorem.
+
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
@@ -610,12 +705,12 @@ UWAGA: Plik, który wczytujesz jest wstawiany tam gdzie był kursor.
 
   2.  :w NAZWA_PLIKU  zapisuje obecny plik Vim-a na dysk z nazwą NAZWA_PLIKU.
 
-  3.  :#,#w NAZWA_PLIKU  zapisuje linie od # do # w pliku NAZWA_PLIKU.
+  3.  v ruch :w NAZWA_PLIKU  zapisuje Wizualnie wybrane linie do NAZWA_PLIKU.
 
   4.  :r NAZWA_PLIKU  wczytuje z dysku plik NAZWA_PLIKU i wstawia go do
-      bieżącego pliku po kursorze.
+      bieżącego pliku poniżej kursora.
 
-
+  5.  :r !dir  wczytuje wyjście polecenia dir i umieszcza je poniżej kursora.
 
 
 
@@ -631,16 +726,16 @@ UWAGA: Plik, który wczytujesz jest wstawiany tam gdzie był kursor.
   2. Wpisz  o  (małe) by otworzyć linię PONIŻEJ kursora i przenieść się
      do trybu Insert (wprowadzanie).
 
-  3. Teraz przepisz linię oznaczoną ---> i wciśnij <ESC> by wyjść
-     z trybu Insert (wprowadzanie).
+  3. Wpisz trochę tekstu i wciśnij <ESC> by wyjść z trybu Insert (wprowadzanie).
 
----> Po wciśnięciu  o  kursor znajdzie się w otwartej linii w trybie
-     Insert (wprowadzanie).
+---> Po wciśnięciu  o  kursor znajdzie się w otwartej linii w trybie Insert.
 
   4. By otworzyć linię POWYŻEJ kursora wciśnij wielkie  O  zamiast małego
      o . Wypróbuj to na linii poniżej.
 
- Otwórz linię powyżej wciskając SHIFT-O gdy kursor będzie na tej linii.
+---> Otwórz linię powyżej wciskając SHIFT-O gdy kursor będzie na tej linii.
+
+
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		     Lekcja 6.2.: POLECENIE APPEND (dodaj)
@@ -648,137 +743,203 @@ UWAGA: Plik, który wczytujesz jest wstawiany tam gdzie był kursor.
 
 		  ** Wpisz  a  by dodać tekst ZA kursorem. **
 
-  1. Przenieś kursor do końca pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
-     Zrób to wciskając  $  w trybie Normal.
+  1. Przenieś kursor do początku pierwszej linii poniżej oznaczonej --->
 
-  2. Wpisz  a  (małe) aby dodać tekst ZA znakiem pod kursorem.
-     Wielkie A dodaje tekst na końcu linii.
+  2. Wciskaj  e  dopóki kursor nie będzie na końcu li .
+
+  3. Wpisz  a  (małe) aby dodać tekst ZA znakiem pod kursorem.
 
-Uwaga: To oszczędza wpisania: ostatni znak ( $ ),  i , tekst do dodania,
-       <ESC>, strzałka w prawo i ostatecznie  x , tylko po to by dodać
-       tekst na końcu linii.
+  4. Dokończ wyraz tak jak w linii poniżej. Wciśnij <ESC> aby opuścić tryb
+     Insert.
 
-  3. Teraz dokończ pierwszą linię. Zauważ także, że  append  (dodaj)
-     działa tak samo jak tryb Insert (wprowadzanie) z wyjątkiem tego gdzie
-     tekst jest wstawiany.
+  5. Użyj  e  by przejść do kolejnego niedokończonego wyraze i powtarzaj kroki
+     3. i 4.
 
----> Ta linia pozwoli Ci ćwiczyć
+---> Ta li poz Ci ćwi dodaw teks do koń lin
 ---> Ta linia pozwoli Ci ćwiczyć dodawanie tekstu do końca linii.
 
+Uwaga:  a ,  i  and  A  prowadzą do trybu Insert, jedyną różnicą jest miejsce
+       gdzie nowe znaki będą dodawane.
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 		   Lekcja 6.3.: INNA WERSJA REPLACE (zamiana)
 
 
 	   ** Wpisz wielkie  R  by zamienić więcej niż jeden znak. **
 
-  1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->.
+  1. Przenieś kursor do pierwszej linii poniżej oznaczonej --->. Przenieś
+     kursor do pierwszego  xxx .
 
-  2. Umieść kursor na początku pierwszego wyrazu, który rózni się od
-     drugiej linii oznaczonej ---> (wyraz 'ostatni').
+  2. Wciśnij  R  i wpisz numer poniżej w drugiej linii, tak, że zastąpi on
+     xxx.
+
+  3. Wciśnij <ESC> by opuścić tryb Replace. Zauważ, że reszta linii pozostaje
+     niezmieniona.
 
-  3. Teraz wpisz  R  i zamień resztę tekstu w pierwszej linii przez
-     nadpisanie nad starym tekstem tak aby pierwsza linia brzmiała tak samo
-     jak druga.
+  5. Powtarzaj kroki by wymienić wszystkie xxx.
+
+---> Dodanie 123 do xxx daje xxx.
+---> Dodanie 123 do 456 daje 579.
 
----> To make the first line the same as the last on this page use the keys.
----> To make the first line the same as the second, type R and the new text.
+UWAGA: Tryb Replace jest jak tryb Insert, ale każdy znak usuwa istniejący
+       znak.
 
-  4. Zauważ, że kiedy wciśniesz <ESC> aby wyjść niezmieniony tekst
-     pozostaje.
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		  Lekcja 6.4.: KOPIOWANIE I WKLEJANIE TEKSTU
 
 
+       ** użyj operatora  y  aby skopiować tekst i  p  aby go wkleić **
+
+  1. Przejdź do linii oznaczonej ---> i umieśc kursor za "a)".
+
+  2. Wejdź w tryb Visual  v  i przenieś kursor na początek "pierwszy".
+
+  3. Wciśnij  y  aby yankować (kopiować) podświetlony tekst.
+
+  4. Przenieś kursor do końca następnej linii:  j$
+
+  5. Wciśnij  p  aby wpakować (paste) tekst.  Dodaj:  a drugi<ESC> .
+
+  6. Użyj trybu Visual aby wybrać " element.", yankuj go  y , przejdź do końca
+     następnej linii  j$ i upakuj tam tekst z  p .
+
+--->  a) to jest pierwszy element.
+      b)
+Uwaga: możesz użyć  y  jako operatora;  yw  kopiuje jeden wyraz.
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-			 Lekcja 6.4.: USTAWIANIE OPCJI
+			 Lekcja 6.5.: USTAWIANIE OPCJI
 
 
 ** Ustawianie opcji tak by szukaj lub substytucja ignorowały wielkość liter **
 
-  1. Szukaj 'ignore' wpisując (w trybie Normal):
-     /ignore
+  1. Szukaj 'ignore' wpisując:    /ignore<ENTER>
      Powtórz szukanie kilka razy naciskając klawisz  n .
 
   2. Ustaw opcję 'ic' (Ignore case -- ignoruj wielkość liter) poprzez
      wpisanie:		:set ic
 
-  3. Teraz szukaj 'ignore' ponownie wciskując: n
-     Powtórz szukanie kilka razy naciskając klawisz  n .
+  3. Teraz szukaj 'ignore' ponownie wciskując:  n
+     Zauważ, że Ignore i IGNORE także są teraz znalezione.
 
-  4. Ustaw opcje 'hlsearch' i 'incsearch':
-     :set hls is
+  4. Ustaw opcje 'hlsearch' i 'incsearch':    :set hls is
 
   5. Teraz wprowadź polecenie szukaj ponownie i zobacz co się zdarzy:
-     /ignore
+     /ignore<ENTER>
 
+  6. Aby wyłączyć ignorowanie wielkości liter:  :set noic
 
+Uwaga: Aby usunąć podświetlanie dopasowań wpisz:   :nohlsearch
+Uwaga: Aby ignorować wielkość liter dla jednego wyszukiwania: /ignore\c<ENTER>
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 			     LEKCJA 6. PODSUMOWANIE
 
 
-  1. Wpisanie  o  otwiera linię PONIŻEJ kursora i umieszcza kursor
-     w otwartej linii w trybie Insert (wprowadzanie).
-     Wpisanie wielkiego  O  otwiera linię POWYŻEJ linii, w której
-     znajduje się kursor.
-
+  1. Wpisanie  o  otwiera linię PONIŻEJ kursora.
+     Wpisanie wielkiego  O  otwiera linię POWYŻEJ kursora.
   2. Wpisz  a  by wstawić tekst ZA znakiem na, którym jest kursor.
-     Wpisanie wielkiego  A  automatycznie dodaje tekst na końcu linii.
-
-  3. Wpisanie wielkiego  R  wprowadza w tryb Replace (zamiana) dopóki
+     Wpisanie wielkiego  A  dodaje tekst na końcu linii.
+  3. Polecenie  e  przenosi do końca wyrazu.
+  4. Operato  y  yankuje (kopiuje) tekst,  p  pakuje (wkleja, paste) go.
+  5. Wpisanie wielkiego  R  wprowadza w tryb Replace (zamiana) dopóki
      nie zostanie wciśnięty <ESC>.
-
-  4. Wpisanie ":set xxx" ustawia opcję "xxx".
-
-
+  6. Wpisanie ":set xxx" ustawia opcję "xxx". Nietkóre opcje:
+	'ic' 'ignorecase'	ignoruj wielkość znaków
+	'is' 'incsearch'	pokaż częściowe dopasowania
+	'hls' 'hlsearch'	podświetl wszystkie dopasowania
+     Możesz użyć zarówno długiej jak i krótkiej formy.
+  7. Dodaj "no" aby wyłączyć opcję:   :set noic
 
 
 
 
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		       LEKCJA 7. POLECENIA POMOCY ON-LINE
-
+			LEKCJA 7.1. JAK UZYSKAĆ POMOC 
 
 		      ** Użycie systemu pomocy on-line **
 
   Vim posiada bardzo dobry system pomocy on-line. By zacząć spróbuj jednej
   z trzech możliwości:
-
 	- wciśnij klawisz <HELP> (jeśli takowy posiadasz)
 	- wciśnij klawisz <F1> (jeśli takowy posiadasz)
 	- wpisz   :help<ENTER>
 
-  Wpisz   :q<ENTER>   by zamknąc okno pomocy.
+  Przeczytaj tekst w oknie pomocy  aby dowiedzieć się jak działa pomoc.
+  wpisz CTRL-W CTRL-W    aby przeskoczyć z jednego okna do innego
+  wpisz :q<ENTER>        aby zamknąć okno pomocy.
 
   Możesz też znaleźć pomoc na każdy temat podając argument polecenia ":help".
   Spróbuj tych (nie zapomnij wcisnąć <ENTER>):
 
   :help w
-  :help c_<T
+  :help c_CTRL-D
   :help insert-index
   :help user-manual
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+		   LEKCJA 7.2. TWORZENIE SKRYPTU STARTOWEGO
 
-~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
-		     LEKCJA 8. TWORZENIE SKRYPTU STARTOWEGO
-
-			** Włączanie możliwości Vim-a **
+			 ** Włącz możliwości Vim-a **
 
   Vim ma o wiele więcej możliwości niż Vi, ale większość z nich jest domyślnie
   wyłączona. Jeśli chcesz włączyć te możliwości na starcie musisz utworzyć
   plik "vimrc".
 
   1. Początek edycji pliku "vimrc" zależy od Twojego systemu:
-     :edit ~/.vimrc	     dla Unixa
+     :edit ~/.vimrc	     dla Uniksa
      :edit $VIM/_vimrc       dla MS-Windows
-
   2. Teraz wczytaj przykładowy plik "vimrc":
      :read $VIMRUNTIME/vimrc_example.vim
-
   3. Zapisz plik:
-     :write
+     :w
 
   Następnym razem gdy zaczniesz pracę w Vimie będzie on używać podświetlania
   składni. Możesz dodać wszystkie swoje ulubione ustawienia do tego pliku
   "vimrc".
+  Aby uzyskać więcej informacji wpisz     :help vimrc-intro
+
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			  Lekcja 7.3.: UZUPEŁNIANIE
+
+
+	      ** Uzupełnianie linii poleceń z CTRL-D i <TAB> **
+
+  1. Upewnij się, że Vim nie jest w trybie kompatybilności:   :set nocp
+
+  2. Zerknij jakie pliki są w bieżącm katalogu:   :!ls   lub   :!dir
+
+  3. Wpisz początek polecenia:   :e
+
+  4. Wciśnij  CTRL-D  i Vim pokaże listę poleceń jakie zaczynają się na "e".
+
+  5. Wciśnij  <TAB>  i Vim uzupełni polecenie do ":edit".
+
+  6. Dodaj spację i zacznij wpisywać nazwę istniejącego pliku:   :edit FIL
+
+  7. Wciśnij <TAB>. Vim uzupełni nazwę (jeśli jest niepowtarzalna).
+
+UWAGA: Uzupełnianie działa dla wielu poleceń. Spróbuj wcisnąć CTRL-D i <TAB>.
+       Użyteczne zwłaszcza przy  :help .
+~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
+			    Lekcja 7. PODSUMOWANIE
+
+
+  1. Wpisz  :help  lub wciśnij <F1> lub <Help> aby otworzyć okno pomocy.
+
+  2. Wpisz  :help cmd  aby uzyskać pomoc o  cmd .
+
+  3. Wpisz  CTRL-W CTRL-W  aby przeskoczyć do innego okna.
+
+  4. Wpisz  :q  aby zamknąć okno pomocy.
+
+  5. Utwórz plik startowy vimrc aby zachować wybrane ustawienia.
+
+  6. Po poleceniu  : , wciśnij CTRL-D aby zobaczyć możliwe uzupełnienia.
+     Wciśnij <TAB> aby użyć jednego z nich.
+
+
+
+
+
 
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
 
@@ -826,5 +987,5 @@ Uwaga: To oszczędza wpisania: ostatni znak ( $ ),  i , tekst do dodania,
   Przetłumaczone przez Mikołaja Machowskiego,
   Sierpień 2001,
   rev. Marzec 2002
+  2nd rev. Wrzesień 2004
   Wszelkie uwagi proszę kierować na: mikmach@wp.pl
-